Objective: To determine the Keros classification and asymmetrical distribution rates of the ethmoid roof and the frequency of anatomic variations of the paranasal sinuses.
Materials and methods: Paranasal sinus scans of 500 patients obtained using computed tomography were evaluated retrospectively. Measurements were performed using a coronal plan with right-left comparison and with distance measurement techniques. The depth of the lateral lamella was calculated by subtracting the depth of the cribriform plate from the depth of the medial ethmoid roof. The results were classified according to their Keros classification. Any asymmetries in the ethmoid roof depth and fovea ethmoidalis configuration were examined. The anatomic variations frequently encountered in paranasal sinuses (pneumatized middle concha, paradoxical middle concha, agger nasi cells, Haller cells, Onodi cells, etc.) were defined.
Results: The mean height of the lateral lamella cribriform plate (LLCP) was 4.92±1.70 mm. The cases were classified as 13.4% Keros Type I, 76.1% Keros Type II, and 10.5% Keros Type III. There was asymmetry in the LLCP depths of 80% of the cases, and a configuration asymmetry in the fovea in 35% of the cases. In 32% of the cases with fovea configuration asymmetry, there was also asymmetry in the height of the right and left LLCP. The most frequent variations were nasal septum deviation (81.8%), agger nasi cells (63.8%), intralamellar air cells (45%), and concha bullosa (30%).
Conclusion: Using the Keros classification for LLCP height, higher rates of Keros Type I were found in other studies than in our study. The most frequent classification was Keros Type II. The paranasal sinus variations in each patient should be carefully evaluated. The data obtained from these evaluations can prevent probable complications by informing rhinologists performing endoscopic sinus surgery about preoperative and intraoperative processes.
Amaç: Etmoid çatının Keros klasifikasyonu, asimetrik dağılım oranları ve paranazal sinüslerin anatomik varyasyonlarının sıklığının belirlenmesidir.
Gereç ve yöntem: Bilgisayarlı tomografisi incelemesi ile 500 olgunun paranasal sinüslerinin görüntüleri retrospektif olarak değerlendirildi. Ölçümler koronal planda, sağ-sol karşılaştırmalı ve mesafe ölçüm tekniği ile yapıldı. Medial etmoid tavan yüksekliğinden kribri-form plate yüksekliği çıkarılarak lateral lamella yüksekliği hesaplandı. Sonuçlar Keros klasifikasyonuna göre sınıflandırıldı. Etmoid tavan yükseklik asimetrisi ve fovea etmoidalis şekil asimetrisi araştırıldı. Paranazal sinüslerde sık karşılaşılan anatomik varyasyonlar (pnömotize orta konka, paradoksal orta konka, Agger nasi hücresi, Haller hücresi, Onodi hücresi, supraorbital hücre, anteriyor klinoid proçes ve unsinat proçes havalanması, maksiler sinüs varyasyonları) tanımlandı.
Bulgular: Kribriform plate lateral lamella (LLKP)’nın ortalama yüksekliği 4.92±1.70 mm idi. Olguların %13.4’ ü Keros Tip I, %76.1’i Keros Tip II ve %10.5’i Keros Tip III olarak sınıflandırıldı. Olguların %80’inde LLKP yüksekliklerinde asimetri, %35’inde foveada şekil asimetrisi saptandı. Fovea şekil asimetrisi olan olguların %32’sinde sağ ve sol LLKP yüksekliklerinde de asimetri vardı. En sık nasal septum deviasyonu (%81.8), Agger nasi hücresi (%63.8), intralameller hava hücresi (%45) ve konka bulloza (%30) varyasyonları saptandı.
Sonuç: LLKP yüksekliği Keros’ a göre sınıflandırıldığında, diğer çalışmalarda Keros Tip I daha fazla oranda izlenirken, bizde çok daha az oranda izlendi. En sık Keros tip II bulundu. Her olgunun paranazal sinüsleri varyasyon açısından dikkatle değerlendirilmelidir. Elde edilen veriler, endoskopik sinüs cerrahisi için rinologlara preoperatif ve intraoperatif süreçlerde yol göstererek olası komplikasyonların oluşumunu engeller.
Keywords: Anatomic variations; asymmetric dispersion of ethmoid roof depth; ethmoid roof; keros classification; paranasal sinus.