Background: The applicable law permits the use of information and communications technology (ICT) media in the process of providing health services, including preventive examinations. The right to perform preventive examinations using ICT should not be identified with an absolute obligation in this respect. An occupational medicine doctor may refuse to perform a preventive examination remotely if the specificity of medical activities and patient safety require personal contact with the doctor. The state of the epidemic prompted the legislator to adopt solutions enabling employees to continue working on the basis of an invalid decision, provided that it expired after March 7, 2020. The obligation to perform preventive examinations has been suspended, as a result of which their conduction during the epidemic is pointless. However, the obligations of the employee and the employer must be fulfilled in this respect immediately, but not later than within 60 days from the date of the epidemic cancellation.
Material and methods: The study uses the method of analyzing the currently applicable legal provisions allowing the use of ICT in the provision of health services. In addition, regulations governing the possibility of obliging employees to work remotely during the epidemic were also analyzed, together with the non-performance of preventive examinations and admissibility of work under a decision which had expired before March 7, 2020.
Results: Current legal regulations are ambiguous and cause interpretation difficulties. The possibility of issuing decisions as a result of preventive examinations is a potential risk of liability for doctors who do not have specialist knowledge in the field of occupational medicine.
Conclusions: The solutions of the Act on COVID-19 regarding the performance of preventive examinations introduce new rights and obligations for employees and employers as well as doctors. Their implementation is necessary due to the purpose of the newly introduced regulations, whose task is to minimize the risk of the COVID-19 infection. At the same time, it is necessary to adopt a unified position with regard to the rights and obligations of doctors issuing decisions for the purposes specified in the Labor Code. Med Pr. 2021;72(1):19-27.
Wstęp: Obowiązujące przepisy prawa dopuszczają wykorzystanie teleinformatycznych środków przekazu (information and communications technology – ICT) w procesie udzielania świadczeń zdrowotnych, w tym w badaniach profilaktycznych. Prawa do wykonywania badań profilaktycznych z wykorzystaniem ICT nie należy identyfikować z bezwzględnym obowiązkiem w tym zakresie. Lekarz medycyny pracy może odmówić wykonania badania profilaktycznego zdalnie, jeśli specyfika czynności medycznych i bezpieczeństwo pacjenta wymagają osobistego kontaktu z lekarzem. Stan epidemii skłonił ustawodawcę do przyjęcia rozwiązań umożliwiających kontynuowanie przez pracowników pracy na podstawie nieważnego orzeczenia pod warunkiem, że straciło ono ważność po 7 marca 2020 r. Obowiązek wykonywania badań okresowych zawieszono, co powoduje, że ich przeprowadzanie w czasie epidemii jest bezcelowe. Obowiązki pracownika i pracodawcy w tym zakresie muszą jednak zostać wypełnione nie później niż w ciągu 60 dni od odwołania stanu epidemii.
Materiał i metody: W niniejszej pracy wykorzystano metodę analizy obowiązujących przepisów prawa dopuszczających wykorzystanie ICT w trakcie udzielania świadczeń zdrowotnych. Ponadto przeanalizowano przepisy regulujące możliwość zobowiązania pracowników do pracy zdalnej w czasie epidemii, odstąpienie od wykonywania badań okresowych i dopuszczalność pracy na podstawie orzeczenia, które straciło ważność przed 7 marca 2020 r.
Wyniki: Obowiązujące regulacje prawne są niejednoznaczne i powodują trudności interpretacyjne. Dla lekarzy, którzy nie mają specjalistycznej wiedzy z zakresu medycyny pracy, możliwość wydawania orzeczeń w wyniku badań profilaktycznych niesie ze sobą potencjalne ryzyko odpowiedzialności.
Wnioski: Rozwiązania Ustawy o COVID-19 dotyczące wykonywania badań profilaktycznych wprowadzają nowe prawa i obowiązki po stronie zarówno pracowników i pracodawców, jak i lekarzy. Zaimplementowanie ich jest konieczne ze względu na cel nowo wprowadzonych przepisów, którym jest minimalizowanie ryzyka zakażenia COVID-19. Jednocześnie konieczne jest przyjęcie jednolitego stanowiska w odniesieniu do praw i obowiązków lekarzy wydających orzeczenia dla celów określonych w Kodeksie pracy. Med. Pr. 2020;72(1):19–27.
Keywords: COVID-19; extension of opinion validity; preventive examinations; refusal to issue an opinion; remote work; telemedicine.
This work is available in Open Access model and licensed under a CC BY-NC 3.0 PL license.