Background: Work of a dental technician is associated with exposure to a number of harmful factors. We can distinguish: chemical, biological, physical and psychophysical factors. They contribute to many diseases, but not all of them are classified as occupational diseases. The main aim of the study was to assess the health hazards that occur in the workplace of a dental technician and their prevention during the COVID-19 pandemic.
Material and methods: An epidemiological cross-sectional study was conducted. A self-created questionnaire form containing 28 questions was used. The link to the survey was shared on social groups associating dental technicians. Participation in the study did not require logging in. During the data collection, the respondents' personal data were not collected and processed.
Results: 148 dental technicians participated in the study. The largest group were participants aged 21-25 (32%), the smallest group were people over 50 (6%). The most frequently occupied position was acrylic and plaster. More than 1/3 of those surveyed reported having allergies, most often to acrylic or metal. More than 20% of technicians reported experience of mechanical injuries several times a week or more. 17% of technicians declared professional burnout. 80% of technicians used protective clothing. Personal protective equipment was always used by only 22% of technicians, and as many as 29% of respondents never used the listed protective equipment.
Conclusions: Not all dental laboratories were equipped with the necessary personal protective equipment. The most commonly used personal protective equipment included: disposable gloves, disinfectant liquid and extract. The COVID-19 pandemic contributed to a change in disinfection procedures in more than 1/3 of the respondents. 35% of them started using disinfection only after the outbreak of the pandemic, while most of the changes concerned the improvement of existing procedures. The length of work experience of technicians had an impact on exposure to stress and occupational burnout. Med Pr Work Health Saf. 2023;74(4):289-99.
Wstęp: Praca technika dentystycznego związana jest z ekspozycją na szereg czynników szkodliwych. Wśród nich możemy wyróżnić czynniki: chemiczne, biologiczne, fizyczne oraz psychofizyczne. Przyczyniają się one do powstawania wielu chorób, ale nie wszystkie z nich określane są mianem chorób zawodowych. Głównym celem pracy była ocena zagrożeń zdrowia, które występują na stanowisku pracy technika dentystycznego oraz ich profilaktyki podczas pandemii COVID-19.
Materiał i metody: Przeprowadzono epidemiologiczne badanie przekrojowe. Wykorzystano formularz ankiety własnego autorstwa. Kwestionariusz zawierał 28 pytań. Link do ankiety był udostępniony na grupach społecznościowych zrzeszających techników dentystycznych. Wzięcie udziału w badaniu nie wymagało logowania. Podczas zbierania danych nie były gromadzone i przetwarzane dane osobowe respondentów.
Wyniki: W badaniu udział wzięło 148 techników dentystycznych. Najliczniej odpowiadali uczestnicy z przedziału wiekowego 21-25 lat, co stanowi 32% grupy badanej. Najmniejszą grupę stanowiły osoby powyżej 50 roku życia (6%). Najczęściej zajmowanym stanowiskiem był akryl (106 osób) i gipsownia (98 osób). Ponad jedna trzecia ankietowanych zgłosiła występowanie alergii, a najczęściej zgłaszane były alergie na akryl lub metale. Ponad 20% techników zgłosiło, że urazy mechaniczne przytrafiają się im kilka razy w tygodniu lub częściej. 17% techników zdeklarowało wypalenie zawodowe. Korzystanie z odzieży ochronnej zdeklarowało 80% techników. Wymienione środki ochrony osobistej: wyciąg, maski, rękawiczki jednorazowe, dygestorium, płyn do dezynfekcji oraz wkładki przeciwhałasowe, zawsze, gdy wymaga tego wykonywana czynność stosowało jedynie 22% techników, a aż 29% badanych nigdy nie stosowało wymienionych środków ochrony.
Wnioski: Nie wszystkie pracownie techniki dentystycznej były wyposażone w niezbędne środki ochrony osobistej. Do najczęściej stosowanych środków ochrony osobistej należały rękawiczki jednorazowe, płyn do dezynfekcji oraz wyciąg. Pandemia COVID-19 przyczyniła się do zmiany procedur dezynfekcji u ponad 1/3 badanych. Aż 35% z nich dopiero po wybuchu pandemii zaczęło stosować dezynfekcję, natomiast większość zmian dotyczyła udoskonalania istniejących procedur. Długość stażu pracy techników miała wpływ na narażenie na stres oraz wypalenie zawodowe. Med Pr Work Health Saf. 2023;74(4):289–99.
Keywords: COVID-19; dental technician; harmful factors; health hazards; occupational risk; prevention.
This work is available in Open Access model and licensed under a CC BY-NC 3.0 PL license.