Background: The work presents the intentional use of harmful biological agents based on National Register of Biological Agents (Krajowego Rejestru Czynników Biologicznych - KRCB) collected by June 2023.
Material and methods: The KRCB is a central database gathering notifications of the intentional use of biological agents in risk groups 2-4 in the workplace in accordance with the regulation of the Minister of Health of December 11, 2020 amending the regulation regarding biological agents.
Results: with the regulation of the Minister of Health of December 11, 2020 amending the regulation regarding biological agents. Results: Notifications were sent by 712 enterprises for: diagnostic - 62%, research - 31% and industrial purposes - 7%. Notifications were most often sent by hospital and non-hospital clinical and diagnostic laboratories (33% each group) and higher education and research units - 16%. In total, 7352 workers (88% women, 12% men) were exposed to biological agents intentionally used at work. Biological agents from 2 and 3 group risk were used by 98% and 16% enterprises, respectively. The most frequently were used bacteria Escherichia coli (with the exception of non-pathogenic strains) - 5972 (81%) exposed workers, Staphylococcus aureus - respectively 5760 (78%) and Pseudomonas aeruginosa - 5155 (70%). Among the total workers, nearly 25% were exposed to at least 1 biological agent carcinogenic to humans, including viruses (hepatitis B virus [HBV] - 1800 workers, 24%; hepatitis C virus [HCV] - respectively, 1767, 24%; human immunodeficiency virus-1 [HIV-1] - 1557, 21%; human gammaherpesvirus type 4 (Epstein-Barr virus) - 199, 3%; Papillomaviridae - 52, <1%; human gammaherpesvirus type 8 [HHV-8] - 16, <1%; human T-lymphotropic virus type 1 [HTLV- 1] - 38, <1%; bacteria Helicobacter pylori - 299, 4%; parasites Schistosoma haematobium - 9, <1%).
Conclusions: Intentionally used biological agents most often pose a threat to workers of hospital and non-hospital clinical and diagnostic laboratories, but a higher health risk concerns workers of and higher education and research units. Med Pr Work Health Saf. 2023;74(6):501-11.
Wstęp: Artykuł prezentuje analizę danych o celowym użyciu szkodliwych czynników biologicznych w zakładach pracy w Polsce na podstawie Krajowego Rejestru Czynników Biologicznych (KRCB) według stanu na czerwiec 2023 r.
Materiał i metody: Rejestr ten jest centralną bazą danych gromadzącą zgłoszenia celowego użycia w procesach pracy czynników biologicznych z grup 2–4 zagrożenia zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 11 grudnia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki.
Wyniki: Obecnie w KRCB zgromadzono 712 zgłoszeń użycia czynników biologicznych, w tym 62% w celach diagnostycznych, 31% – naukowo-badawczych i 7% – przemysłowych. Zgłoszenia najczęściej przesyłały kliniczno-diagnostyczne laboratoria przyszpitalne i inne niż przyszpitalne (po 33%) oraz laboratoria działające w szkołach wyższych i jednostkach naukowo-badawczych (16%). Ogółem liczba narażonych pracowników wynosiła 7352, w tym 88% kobiet i 12% mężczyzn. Czynniki z 2 i 3 grup zagrożenia stosowało, odpowiednio, 98% i 16% zakładów. Najczęściej celowo używano bakterii Escherichia coli (z wyjątkiem szczepów niepatogennych), na które były narażone 5972 osoby (81%), Staphylococcus aureus – 5760 (78%) i Pseudomonas aeruginosa – 5155 (70%). Wśród pracowników zgłoszonych do KRCB blisko 25% było narażonych na co najmniej 1 z czynników biologicznych kancerogennych dla człowieka, w tym wirusy [wirus zapalenia wątroby typu B (1800 osób, 24%) i typu C (1767, 24%), ludzki wirus niedoboru odporności typu 1 (1557, 21%), ludzki gammaherpeswirus typu 4 (wirus Epsteina-Barr) (199, 3%), Papillomaviridae (52, <1%), ludzki gammaherpeswirus typu 8 (16, <1%), ludzki wirus T-limfotropowy typu 1 (38, <1%)], bakterie [Helicobacter pylori (299, 4%)] i pasożyt [Schistosoma haematobium (9, <1%)].
Wnioski: Celowo stosowane czynniki biologiczne najczęściej stanowią zagrożenie dla pracowników laboratoriów kliniczno-diagnostycznych, ale wyższe ryzyko zdrowotne dotyczy pracowników laboratoriów badawczo-rozwojowych. Med Pr Work Health Saf. 2023;74(6):501–11.
Keywords: biohazard; biorisk management; deliberate activities with biological agents; harmful biological agents; intentionally use of biological agents; occupational exposure to biological agents.
This work is available in Open Access model and licensed under a CC BY-NC 3.0 PL license.